Aan een organisatieopstelling kan worden deelgenomen als cliënt (inbrenger van de vraag) of als representant (plaatsvervanger). De cliënt brengt een vraag in die in eerste instantie door de opsteller in een kort interview geëxploreerd wordt. Het is ook mogelijk een geheime vraag te stellen die niet bekend gemaakt wordt aan de overige deelnemers.
Vervolgens kiest de cliënt representanten voor collega’s of onderdelen uit zijn organisatie en voor zichzelf. De representanten hoeven niets speciaals te doen en hoeven niets te weten over de organisatie. Intuïtief plaatst de cliënt daarna de verschillende representanten in een bepaalde opstelling tot elkaar. Zo wordt er een ruimtelijke voorstelling gemaakt van de organisatie waarin hij werkt.
Vanaf dit moment is de cliënt praktisch klaar met zijn inbreng en wordt hij toeschouwer. En dan gebeurt er iets bijzonders. De opgestelde representanten blijken in staat om lichamelijk en emotioneel te voelen wat zich afspeelt in de personen/elementen die ze representeren. Er wordt een poort geopend naar “het wetende veld”. Het “veld” blijkt vrijwel altijd in hoge mate overeen te komen met de werkelijke situatie binnen de organisatie.
Door vragen te stellen aan de representanten over hun ervaringen op de betreffende plek probeert de opsteller-begeleider vervolgens te weten te komen waar de balans verstoord is. Hij verandert de posities en voegt eventueel extra representanten toe. Zo komt er beweging in de opstelling, worden verstrikkingen ontward en gaat de energie weer stromen. Aan het eind van de opstelling kan het zijn dat de cliënt uitgenodigd wordt plaats te nemen in deze nieuwe constellatie.
Door de focus op het grotere – het systeem – te houden, toont een opstelling vaak heel duidelijk een werkelijkheid die tot dan toe verborgen bleef, ondanks haar grote invloed op het geheel. We zien dan vaak dat we als deel van een systeem onder grote invloed staan van gebeurtenissen die lang voor ons hebben plaatsgevonden. Door de invloed die ze toen hadden is een dynamiek in gang gezet die nu nog steeds symptomen oproept die ervoor kunnen zorgen dat bijvoorbeeld doelen niet worden gehaald, er onverklaarbare spanningen tussen mensen bestaan, het ziektepercentage hoger ligt dan in gelijksoortige bedrijven…
Door de informatie en door het toepassen van de nieuwe inzichten die in een opstelling zichtbaar werden, worden organisaties evenwichtiger, sterker en succesvoller.
Voorbeeldvragen zijn:
- Wat is de redenen van de spanningen in ons bedrijf?
- Waarom halen wij onze targets niet?
- Wat is de reden dat ik in mijn nieuwe functie opeens het gevoel heb er niet meer bij te horen?
- Waar liggen onze krachten en hoe komen wij eraan?
- Taaiheid in een organisatie: wat is de reden dat hier alles zo stroef gaat?
- Doelen niet halen: hoe kan het toch dat wij weer de plank misslaan?
- Hoe komt het dat iemand minder vaardig en minder effectief is in een bepaalde functie dan dat je zou mogen verwachten op grond van opleiding, kwaliteiten en ervaring?
- Waarom lukt het me niet om helemaal goed uit de verf te komen?
- Is het goed om nu mijn eigen bedrijf te starten?
- Zit ik met mijn bedrijf op de goede plaats?
- Hoe komt het dat er leiderschapsproblemen zijn? Waarom wordt de leidinggevende betwist? Waarom kampen elkaar opvolgende leidinggevenden steeds met dezelfde problemen in een afdeling?
- Waarom voelen mensen zich niet gehoord en begrepen? Waarom voelen mensen zich ondergewaardeerd?
- Wat is de reden dat er zo’n hoog verloop is? Waarom hebben medewerkers de neiging te willen vertrekken?
- Waarom mag je geen succes hebben in je eigen bedrijf?
- Waarom heb je te kampen met een burn-out?
Duur: Een organisatieopstelling duurt gemiddeld 2 -2,5 uur met één organisatie vraag)
